Trong “Tăng quảng hiền văn” có câu: “Lương ngôn nhất cú tam đông noãn, ác ngữ thương nhân lục nguyệt hàn” (lời hay như cái ấm giữa ba tháng mùa đông, còn lời ác lại khiến người ta tổn thương như cái lạnh giữa tháng Sáu). Ngôn ngữ là thanh kiếm hai lưỡi, nếu nói hay thì sẽ thắng được rất nhiều thứ, nhưng nếu không hay thì sẽ tạo ra lực sát thương.
Trong cuộc sống, khó tránh có một số người thích bình phẩm sở thích của người khác. Khi bạn vui vẻ chia sẻ một quán ăn bản thân yêu thích nhưng đối phương lại trưng ra biểu cảm chê bai và thốt ra câu: “Khẩu vị của cậu bị sao đấy? Tớ thấy đồ ăn của tiệm đó dở quá trời!”.
Khi bạn nói bạn rất thích một ca sĩ, năm nay nhất định phải tranh cho bằng được vé concert thì đối phương lại trợn mắt bảo: “Không nhầm đấy chứ? Cậu thế mà lại thích thằng cha đó hả?”.
Thẩm mỹ mỗi người mỗi khác, biết đâu thứ bạn không thích lại là thứ mà người khác trân quý nhất. Bạn có thể không thích nhưng đừng nên tùy tiện chê cười, hãy biết cách nói chuyện, đừng khiến đối phương mất hứng thú, ấy chính là EQ.
Trước kia, vì về quê chăm sóc bố đang bệnh nên bạn tôi phải chia tay với công việc mà cậu ấy rất yêu thích và đã làm suốt ba năm. Ngày cậu ấy rời khỏi công ty, cả đồng nghiệp và sếp đều lưu luyến không rời, duy chỉ có một đồng nghiệp nam buông lời châm chọc lúc cậu ấy thu dọn đồ đạc, nói rằng cậu ấy không có gì nổi trội nữa nên mới phải về quê. Bạn tôi phản bác lại, bảo rằng không biết thì đừng nói lung tung, nhưng đồng nghiệp nam kia lại nói: “Tính tôi thế đó, đùa cô tí thôi mà, chả hiểu cô tưởng thật chi không biết?”
Xung quanh chúng ta luôn có một số người như vậy, lấy việc tạt nước lạnh và khiến người khác khó xử làm thú vui của chính mình. Khi đối phương tỏ ra bất mãn thì họ lại bảo rằng ấy chỉ là thẳng tính, sẵn tiện chế nhạo người khác không thú vị, ngay cả đùa cũng không biết đùa. Thực ra, không phải chúng ta không biết đùa mà là có một số chuyện vốn chẳng hề buồn cười. Đối với kiểu người này, chúng ta không cần để ý quá nhiều, không phải họ thẳng tính mà là bất lịch sự!
Trong sách của mình, Thái Khang Vĩnh từng viết một câu: “Bạn ăn nói như thế nào đồng nghĩa với việc bạn là kiểu người gì”. Phẩm chất của một con người ra sao có thể nhìn thấu từ cách nói chuyện của họ.
Hồi Lâm Chí Linh diễn “Xích Bích”, truyền thông từng hỏi liệu cô ấy có để ý đến chiều cao không tương xứng của Lương Triều Vỹ hay không, Lâm Chí Linh cười đáp: “Theo tôi, khí chất thắng chiều cao”. Câu trả lời này rất hay khiến truyền thông vô cùng bội phục.
Trong show “Khai giảng rồi”, MC nổi tiếng Táp Bối Ninh từng nói một đoạn văn khiến tôi khắc sâu ấn tượng. Khách mời của tập đó là Trương Tín Triết, tại đương trường có một khán giả đặt ra một câu hỏi rất sắc bén, hỏi Trương Tín Triết nhìn nhận như thế nào về cụm từ “minh tinh từng nổi”, không khí lúc đó rất gượng gạo.
Sau khi Trương Tín Triết trả lời, Táp Bối Ninh đứng trên sân khấu bổ sung thêm: “Bạn không thể lấy Jordan ra so sánh với những cầu thủ mới vừa trẻ vừa khỏe, nhưng điều đó vẫn không ảnh hưởng đến việc Jordan trở thành vị thần trong giới NBA. Có lẽ dạo này tên tuổi của họ ít xuất hiện trên hot search nhưng họ vẫn luôn ở trong lòng chúng ta.”
Nói là một môn nghệ thuật và cũng là một môn kỹ thuật, biết cách nói chuyện là việc rất quan trọng, khéo léo dùng ngôn ngữ để trả lời câu hỏi sắc bén của người khác, có thể giúp bạn biến nguy thành an, có được yêu thích của bạn bè và khiến đối phương phải nhìn bằng ánh nhìn khác.
Trong chương trình “The X Factor” mấy năm trước, La Đại Hữu phê bình thí sinh Tăng Nhất Minh thuộc team của Chương Tử Di rằng cậu ấy không tôn trọng ban nhạc, bị huấn luyện viên chiều hư. Cả Chương Tử Di và La Đại Hữu đều bày tỏ quan điểm của mình, song phương giằng co không nhân nhượng.
Hà Cảnh thấy thế bèn đứng ra cứu sân khấu, chỉ ra rằng sự nghiêm khắc của La Đại Hữu xuất phát từ việc nhắc nhở Tăng Nhất Minh để cậu ấy không tự cao, từ đó mới có thể tiến bộ hơn. Tiếp đó, Hà Cảnh còn nói rằng, Chương Tử Di khiến anh ấy nhớ về khoảng thời gian bản thân còn làm giáo viên, học sinh của mình mình nói sao cũng được nhưng người khác nói thì sẽ đau lòng, vậy nên anh ấy rất thấu hiểu cho Chương Tử Di.
Những lời mà Hà Cảnh nói vừa khẳng định quan điểm của cả hai vừa để tâm đến cảm xúc của từng người, lại giúp không khí hòa hoãn hơn rất nhiều. Khi đó có cơ số Facebooker khen Hà Cảnh EQ cao, mà mấy năm gần đây tình huống cứu sân khấu kịp thời như vậy cũng xuất hiện không ít, anh ấy lúc nào cũng hóa giải lúng túng đâu ra đấy, chừa cho người khác một bậc thang để bước xuống.
Khi chúng ta khúc xạ vấn đề vào cuộc sống của chính mình thì sẽ thấy đạo lý đều y nhau. Nếu bạn bè đề cử cho bạn một bộ phim mà bạn không thấy hứng thú thì đừng ngại đáp lại bằng câu: “Cậu cũng thích xem phim này hả, dạo này nhiều người thảo luận về phim này ghê!”. Như vậy sẽ không để lộ sự không thích của mình, lại tiếp nối được chủ đề câu chuyện, không khiến đối phương ngại ngùng.
Mong rằng chúng ta đều có thể trở thành một người biết nói chuyện, không cắt đứt hứng thú của người khác, không xoi mói sở thích của người khác, rời xa người không biết tôn trọng mà chỉ biết mở miệng tổn thương đối phương.
Cuối cùng, tôi xin phép được dùng một câu nói đã từng đọc qua thay cho lời kết: “Cuộc sống mà bạn thốt ra khỏi miệng là cuộc sống của chính bạn, biết cách ăn nói sẽ thay đổi số phận.”
Biết cách nói chuyện khác với thảo mai, thảo mai là giả tạo, còn biết cách nói chuyện lại thể hiện học thức và sự tôn trọng của mình với đối phương, là cách đối nhân xử thế mà người trưởng thành nên rèn giũa.
Quỳnh An | coocxe.com
